Πέντε δυσκολίες όταν γράφει κανείς την αλήθεια
Η πρώτη είναι νά 'χεις το θάρρος να γράφεις την αλήθεια.
Η δεύτερη είναι νά 'χεις τη γνώση ν' αναγνωρίζεις την αλήθεια.
Η τρίτη είναι νά 'χεις την τέχνη να κάνεις την αλήθεια χρησιμοποιήσιμη σαν ένα όπλο.
Η τέταρτη είναι νά 'χεις αρκετή κρίση, ώστε να διαλέγεις αυτούς που η αλήθεια στα χέρια τους θά 'ναι αποτελεσματική.
Και τέλος η πέμπτη δυσκολία είναι νά 'χεις την απαραίτητη πονηριά για να διαδώσεις την αλήθεια σε πολλούς.

Μπέρτολντ Μπρέχτ {1934}

21.5.12

Αγάπη για την πατρίδα
(μίσος για τους πατριδολάτρες)

Ο κ. Κ. δεν τό 'κρινε απαραίτητο να ζει σε μιά συγκεκριμένη χώρα.
Έλεγε: Παντού μπορώ να πεινάσω.
Κάποτε όμως έλαχε να περνάει από μιά πόλη που την είχε κυριέψει ο εχθρός της χώρας που ζούσε. Τον πλησίασε τότε ένας αξιωματικός του εχθρού και τον ανάγκασε να κατεβεί από το πεζοδρόμιο.
Ο κ. Κ. κατέβηκε και διαπίστωσε ξαφνικά ότι είχε αγανακτήσει ενάντια σ' αυτόν τον άνθρωπο, και μάλιστα όχι μόνον ενάντια στον άνθρωπο μα, προπαντός, ενάντια στη χώρα που ανήκε ο άνθρωπος αυτός, τόσο που ευχήθηκε να γίνει ένας σεισμός και να την καταπιεί.
Γιατί, ρώτησε ο κ. Κ., έγινα εθνικιστής εκείνη τη στιγμή;
Γιατί συνάντησα έναν εθνικιστή.
Μα γιαυτό ακριβώς πρέπει να εξολοθρεύουμε τη βλακεία: Γιατί κάνει βλάκες αυτούς που τη συναντούν.

Αυτός που υπηρετεί το σκοπό του

Ο κ. Κ. έβαλε τα παρακάτω ερωτήματα:
Κάθε πρω'ί' ο γείτονάς μου ακούει μουσική απ' ένα γραμμόφωνο.
Γιατί ακούει μουσική;
Γιατί γυμνάζεται, καθώς μαθαίνω.
Και γιατί γυμνάζεται;
Γιατί του χρειάζεται δύναμη, καθώς μού λένε.
Καλά, και γιατί του χρειάζεται η δύναμη;
Γιατί πρέπει να νικήσει τους εχθρούς του στην πόλη, καθώς λέει.
Γιατί πρέπει να νικάει τους εχθρούς του;
Γιατί θέλει να φάει, καθώς μαθαίνω.

Όταν ο κ. Κ. τ' άκουσε όλ' αυτά, ότι δηλαδή ο γείτονάς του άκουγε μουσική για να γυμνάζεται, γυμνάζονταν για να είναι δυνατός, ήθελε να είναι δυνατός για να νικάει τους εχθρούς του, νικούσε τους εχθρούς του για να τρώει, έβαλε τούτο το ερώτημα:
Καλά, γιατί τρώει;